Het onderzoek naar vingerafdrukken met jodium is een methode die al heel lang wordt toegepast. Jodiumkristallen geven een damp af (door sublimatie) die fysisch adsorbeert aan vettige bestanddelen in een vingerafdruk.
De bruin gekleurde vingerafdrukken zijn niet permanent, tenzij ze gefixeerd worden (met het fixeermiddel benzoflavon wordt tevens een versterking van de kleur bereikt).
De jodiumdampmethode kan zowel vingerafdrukken op poreuze als niet-poreuze oppervlakken zichtbaar maken. Ze moeten echter wel vers zijn (in ieder geval niet meer dan een paar dagen oud).
Jodiumdamp is ongezond en tevens sterk corrosief.
Het onderzoek met jodiumdamp is in principe niet-destructief, waardoor het gevolgd kan worden door andere onderzoeken (met papier bijvoorbeeld ninhydrine).
Het onderzoek naar vingerafdrukken met jodium is een methode die al heel lang wordt toegepast. Jodiumkristallen geven een damp die fysisch adsorbeert aan vettige bestanddelen in een vingerafdruk.
De bruin gekleurde vingerafdrukken zijn niet permanent, tenzij ze gefixeerd worden (met het fixeermiddel benzoflavon wordt tevens een versterking van de kleur bereikt).
De jodiumdampmethode kan zowel vingerafdrukken op poreuze als niet-poreuze oppervlakken zichtbaar maken. Ze moeten echter wel vers zijn (in ieder geval niet meer dan een paar dagen oud).
Het onderzoek met jodiumdamp is in principe niet-destructief, waardoor het gevolgd kan worden door andere onderzoeken (met papier bijvoorbeeld ninhydrine).
| B-71000 | 1 | Set chemicaliën voor jodiumverdamper |
| B-72000 | 1 | Jodiumverdamper met dubbelballon |
| B-73000 | 1 | Zilverplaatje (voor het liften van met jodiumdamp zichtbaar gemaakte vingerafdrukken) |
| B-73100 | 1 | Schoonmaakmiddel voor zilverplaatje |
| B-74500 | 1 | Benzoflavon jodiumfixatief |
| C-23000 | 1 | Pincet met stompe bek, 11,5 cm lang |
| C-60000 | 1 | Paar rubber handschoenen, dun |
| C-82000 | 1 | Hardplastic (PS) doos met deksel (12x8x3 cm) |
| K-40000 | 1 | Zakloep (3X) in etui |
Latente vingersporen van enige dagen -soms weken- oud, kunnen onder andere zichtbaar gemaakt worden met behulp van de BVDA Jodiumverdamperset. Deze methode wordt veel toegepast bij poreuze voorwerpen zoals papier, karton en ongeverfd hout, maar ook op vele andere voorwerpen zoals hard plastic, porcelein e.d.. Ook is de methode te gebruiken bij zeer vette oppervlakken. Door de corrosiviteit van jodium is de jodiumdamp-methode minder geschikt voor onbehandelde metalen zoals aluminium. Omdat de papillairlijnen bruin gekleurd zichtbaar worden, is de methode ook minder geschikt voor gebruik op donkergekleurde oppervlakken.
De jodiumdamp wordt fysiek geabsorbeerd door de substanties aanwezig in de vingerafdruk. Omdat de geadsorbeerde jodium ook weer langzaam verdwijnt als de jodiumverdamper verwijderd wordt, moeten de zichtbaar geworden vingerafdrukken zo snel mogelijk worden gefotografeerd of gefixeerd.
Juist omdat de geabsorbeerde jodium ook weer verdampt, kan het jodiumdamp-onderzoek zonder risico gedaan worden (aangenomen dat niet is gefixeerd) voordat andere methoden (bijvoorbeeld behandeling met ninhydrine of indaandion in geval van papier) worden geprobeerd. De methode kan echter wel het onderzoek op lichaamsvloeistoffen beïnvloeden.
WAARRSCHUWING: Jodiumdamp is giftig en corrosief. Daarom moet er op gelet worden dat zo min mogelijk van de damp ingeademd wordt. Houd daarom zoveel mogelijk afstand bij het opdampen en zorg voor goede ventilatie of werk in een zuurkast.
De BVDA jodiumverdamperset bestaat uit de jodiumverdamper B-72000 en de daarbij horende set chemicaliën B-71000. Deze bestaat uit (droge) calciumchloride-korrels, glaswol en jodiumkristallen.
De verdamper dient volgens het schema (zie tekening) gevuld te worden. De glaswol (katoenen watten reageren op den duur met jodium) dient ter afsluiting van de chemicaliën en moet aan beide zijden redelijk worden vastgestopt, zodat de opgepompte lucht niet te snel door de chemicaliën wordt gedreven.
Wanneer de jodiumverdamper niet gebruikt wordt, moet de kraan gesloten worden en de glazen schaal aan de andere zijde vervangen door de glazen stop.
Bij het opdampen gebruikt men de samenstelling zoals afgebeeld op de tekening. Sluit eerst de kraan en pomp met de eerste rubberballon de tweede ballon (met net) op. Houdt nu de glazen schaal van de verdamaper op het te onderzoeken oppervlak en open de kraan. De hoeveelheid jodiumdamp kan men regelen door de kraan meer open of dicht te doen. Hou de jodiumverdamper NIET boven het te onderzoeken oppervlak omdat dan de jodiumdamp te snel verdwijnt.
Door de de jodiumverdamper met de hand te omklemmen ter hoogte van de jodiumkristallen kan men ook meer jodiumdamp krijgen (de verhoging van de temperatuur die daarmee bereikt wordt zal de verdamping versnellen).
Zoals gezegd, zullen vingerafdrukken zichtbaar gemaakt met jodium weer verbleken door de verdamping van de geabsorbeerde jodium. De vingerafdrukken kunnen echter gefixeerd worden door middel van benzoflavon jodiumfixatief B-74500. Om een gelijkmatige verdeling van het fixatief te krijgen, wordt aanbevolen om een sprayer (bijvoorbeeld een laboratorium TLC-sprayer) te gebruiken. Na behandeling met jodiumfixatief zal de bruine vingerafdruk veranderen in een (donker)blauwe kleur.
Met fixeren wordt overigens een aanzienlijke contrastverbetering verkregen. Voor optimaal contrast is het daarom het beste om na het opdampen even te wachten. Dit om de jodium de gelegenheid te geven te verdampen van het oppervlak waarop de vingerafdruk zich bevindt.
De gefixeerde vingerafdrukken zijn permanent. Op niet-poreuze oppervlakken kunnen ze echter verwijderd worden met een doekje of tissue met ethanol.
Het is ook mogelijk het met jodiumdamp ontwikkelde, latente spoor op te nemen met een zilver-opneemplaatje B-73000. Hiertoe legt men dit plaatje op de bruin gekleurde vingerafdruk en wacht vervolgens 2 à 3 minuten. De jodiumdamp tast het oppervlak van het plaatje aan en het papillairlijnbeeld wordt gespiegeld zichtbaar in een donkerbruine tot zwarte kleur. Zonlicht versnelt deze ontwikkeling.
Na het onderzoek kan men het ontwikkelde spoor met een schoonmaakmiddel voor het zilverplaatje (B-73100) van het plaatje verwijderen.
